Nhà văn Đà Linh (1958-2013)

Nhà văn Đà Linh, tên thật là Nguyễn Đức Hùng, quê cha tại huyện Núi Thành - Quảng Nam nhưng gia đình ra Bắc tập kết sau Hiệp định Genève, anh sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. Đà Linh nổi tiếng với các tập truyện như: Giấc mơ của dòng sông (1988), Nàng Kim Chi sáu ngón (1992), Truyện của người (1996)...

Ngoài những sáng tác cá nhân, Anh còn được văn giới và trí thức cả trong và ngoài nước biết đến với chức vụ Phó Giám đốc kiêm Tổng biên tập Nhà xuất bản Đà Nẵng, “bà đỡ” của nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng là "gai góc, nhạy cảm" như tập Thơ Trần Dần (2007, bị "ngưng phát hành một năm sau, xem thông tin tại đây và tại đây), hồi ký Ba người khác của nhà văn Tô Hoài (2006), tập truyện Bóng đè của Đỗ Hoàng Diệu (2005), các tiểu thuyết Ngồi của Nguyễn Bình Phương (2006), Cõi người rung chuông tận thế của Hồ Anh Thái (2002), hay tập biên khảo Từ Đông sang Tây (2005) vinh danh nhà văn hoá Lê Thành Khôi, hai tiểu thuyết Chinatown và Paris 11-8 của Thuận. Ngoài ra, phải kể tới Miền hoang tưởng của Nguyễn Xuân Khánh, mà Đà Nẵng xuất bản năm 1990 nhưng mau chóng bị thu hồi nên ít được nhớ tới.

Đầu năm 2009, Nxb Đà Nẵng bị kỷ luật "tạm đình chỉ hoạt động" (cho tới tháng 6.2009), và Đà Linh phải rời Đà Nẵng ra làm "biên tập viên cho NXB Lao Động, bắt đầu lại từ bậc thang đầu tiên, rồi sau mấy năm mới lại lên làm trưởng ban biên tập" (theo bài viết trên báo Thể thao&Văn hoá của nhà văn Hồ Anh Thái), nhưng Anh đã kịp để lại dấu ấn của mình, như việc cho ra tác phẩm Thơ đến từ đâu của Nguyễn Đức Tùng, Tính khả tri của văn hoá của François Julien v.v.

Với Diễn Đàn, Nxb Đà Nẵng dưới thời Tổng biên tập Đà Linh còn là nơi đã xuất bản Tư duy tự do (2006) của Phan Huy Đường, và nhiều tác phẩm của KTS Phạm Ngọc Tới (là thành viên ban chủ biên của báo với bút danh Văn Ngọc cho tới khi anh lìa trần năm 2009), như Kiến trúc đâu là những vấn đề, Xây nhà bằng đất, Hồi ức tuổi thơ. Ngoài ra, Diễn Đàn cũng là nơi được nhà văn Đà Linh thường xuyên gửi đăng nhiều bài viết của mình (dù là lý luận, phê bình hay sáng tác - như truyện ngắn nổi tiếng Nàng Kim Chi sáu ngón đã nhắc trên). Năm năm trước, một bạn văn của Anh, nhà báo Trần Tuấn, đã gửi Diễn Đàn một bài viết rất hay dưới nhan đề Đà Linh, trò chơi tiếp tục..., nói khá đầy đủ cả về những sáng tác (không nhiều) của Anh và về những tác phẩm mà Anh đã cho ra đời ở Nxb Đà Nẵng. Hôm nay, Anh đã ra đi dù còn quá trẻ. Cuộc chơi chấm dứt ngang vì Một số phận bị đứt gãy, như tên bài tiễn biệt Anh mà một bạn văn khác, nhà thơ Thanh Thảo vừa gửi cho chúng tôi vài giờ sau khi nghe tin dữ. Nỗi đau xin chia sẻ cùng bạn đọc.