Đãi bạn

tạp văn

Nguyễn Ngọc Tư

Nhỏ bạn lấy chồng, ngày cưới tôi không xin nghỉ được, đêm đãi bạn buộc phải đi. Bữa đó mưa đủ kiểu, khi tôi ra xe thì mưa nhỏ, lâm râm, bụng nghĩ, ông trời thương mình rồi. Nhưng ông trời ngạo nghễ cười, sức mấy mà ta chiều bây, vậy là mưa ào tới, nó đón tôi ở một khúc quanh trên đường, rồi thì dìu dặt mưa, mưa dìm con đường lún mãi vào làn nước. Tới nhà bạn thì ướt ngoi ngóp.

Tới nhà bạn, ngồi lau tóc, bỗng nhớ ra, hình như lâu lắm rồi mình không đi những buổi tiệc kiểu này. Bà con, bạn bè cưới thì đợi đúng giờ cái thiệp tới nhà hàng, nhào vô ăn. Nhiều lúc ra về mà quên coi cô dâu mặc áo cưới màu gì. Lần gần nhất là thằng em cô cậu lấy vợ, cũng đã ba năm trước. Một buổi tối đãi bạn lạt lẽo. Thứ ăn đặt sẵn ở nhà hàng. Dàn âm thanh cứ dội vào tai vào óc vào tim mấy bài nhạc đám cưới “Ôi vui quá xá là vui..”. Ngồi giữa đám đông mà xơ lơ xáo láo, chẳng biết nói gì, có nói cũng không ai nghe được tiếng ai, đành cắn hột dưa chịu trận. Sáng sau thì chảy máu cam.

Nhưng tôi không tiếc gì ít giọt máu đó mà chẳng chịu quay lại những đêm đãi bạn khác. Chỉ là cái cảm giác chán, nhạt, rỗng không, vô vị. Vì vậy mà bạn cũng bất ngờ, khi thấy cái cây làm biếng (tụi nó gọi tôi vậy) đã mọc quá nhiều rễ ra khỏi nhà. Bạn không biết đãi bạn (hay cả ngày nhóm họ) với tôi như mối tình đã phai rồi. Gặp lại một cái tên quen thuộc, nhưng diện mạo và tâm hồn gã đã khác xưa. Cho nên ngồi ngay trong lòng gã tôi đi thương nhớ gã.

Nhớ cái hồi gã hay làm tôi xao xuyến bởi những cái thiếp mời nhỏ xíu, nằm gọn trong lòng tay. Người cầm thiếp đến thường là bạn trong xóm, rất thẹn thùng, dặn thêm, đãi bạn, nhớ tới chơi nghen. Sao mà không, chỉ hai tiếng “đãi bạn” thôi đã làm lòng tôi rộn lên rồi, đã gợi lên biết bao nhiêu hình ảnh. Những miếng mận, cóc, ổi nhỏ xíu, trái xơ ri nhỏ xíu được đính quanh trái khóm đã được gọt vỏ, tỉa tót rất đẹp bày ở giữa bàn. Còn có mấy dĩa hột dưa, mấy dĩa bánh bò, bánh bông lan, bánh kẹp. Bọn tôi, vừa bước qua thời con nít, nhưng lại chưa đủ chững chạc (!?) để dự tiệc cưới chính thức nên được giành cho một buổi tối xí xớn, cắn hột dưa, mời nhau miếng mận nhỏ xíu, thẹn thùng hỏi, “bạn tên gì lận?”. Tụi con trai thì chỉ một bài, “bạn ở đâu lận, sao tui thấy bạn quen quá hà”. Sau đó, để nuốt cục mắc cỡ vào bụng, cả bọn uống… nước ngọt, uống đến môi đỏ rực lên (do nước rẻ tiền, nhiều phẩm màu, chứ lúc đó làm gì có pepsi, hay coca cola), sau đó nhà bếp sẽ mang cháo khuya ra. Và bọn tôi ra về, lao xao dài theo xóm, lẫn trong tiếng chó sủa vang là tiếng đàn ca vẳng từ đám cưới. Bài “tình anh bán chiếu” liêu xiêu dằng dặc theo gió làm xốn xang những đứa trẻ mười tám tuổi, cái ngày mình lấy chồng, có ai đến hát bài này để nuối tiếc một cuộc tình thầm lặng không ?

Trong ký ức tôi, cái gã mang tên “đãi bạn” là hiện thân của những bồi hồi. Từ nhận thiếp mời, là chộn rộn lo không biết hôm đó mình… mặc bộ đồ gì, tặng bạn món quà gì. Mà những món quà xưa đó nhớ lại buồn cười không chịu nổi, bức tranh sơn mài nhỏ đôi uyên ương đậu nhánh mai, quyển album hình, hay có khi là cái… đồng hồ treo tường rẻ tiền, nhiều tới mức đôi vợ chồng son chẳng biết làm gì với chúng. Quà vớ vẩn, cho một buổi tiệc vớ vẩn nhưng là tất cả sự xao động. Nên buổi tối trước cưới cả ngọn gió cũng xốn xang. Man mác. Bâng quơ. Phải rất dịu dàng mới bắt được một cái nhìn buồn, mới thấu nỗi lòng gởi vào tiếng ca, mới nhận ra người đang ngổn ngang với chính mình. Ai đó sắp từ giã những ngày rong chơi, ai đó sắp xa mãi mối tình câm, ai đó vơ vẩn tự hỏi bao giờ thì đến lượt mình mang thiếp mời đi khắp xóm. Và ai đó ngồi nhìn người đang day diết hát bài chia biệt, chỉ cần người ấy ngoái nhìn lại phía sau lưng, sẽ gặp một ánh mắt thiệt buồn.

Nhưng người đó không quay lưng lại. Và nhỏ bạn tôi đòi uống rượu. Đó là cái ký ức rõ ràng nhất của những đêm đãi bạn, tất nhiên, cũng phải kể thêm lần đầu chạm tay ai ở lối rẽ vào nhà. Lãng mạn, thơ mộng dã man.

Cho nên bây giờ tôi chỉ biết ngồi… cắn hột dưa để nhớ về “gã” mà tôi yêu hôm xưa. Tối nay, “gã” ngồi uống bia trong lúc vài ca sỹ của dàn nhạc thuê về ca mấy bài tình ẻo uột mà mặt trơ trơ. Mưa tạnh lâu rồi. Tôi định về. Nhưng thằng bạn học cứ rủ ở lại thêm chút nữa, chút nữa, chút nữa thôi. Coi bộ nó say, nên đòi hát. Và lần đầu tiên kể từ khi biết nhau, một thằng kỹ sư cơ khí khô khan, héo hắt với cặp kính cận dày như đít chai, tôi mới nghe bạn hát. Dở ẹt. Vì nghẹn ngào, “Tôi đưa em sang sông. Chiều xưa mưa rơi âm thầm…”.

Trời ơi, hình như cái “gã” mang tên “Đãi Bạn” vẫn còn là cái “gã” mơ mộng, man mác, dù thời gian đã làm “gã” thay đổi, sang trọng, bệ vệ, xa cách hơn. Nhưng mãi mãi, “gã” vẫn làm người ta bồi hồi, xao xuyến, vẫn mang ý nghĩa của một đêm đưa tiễn, người tiễn người, người tiễn mình, ta tiễn ta…. Muộn rồi, nhưng có còn dịp nào nữa để hát “người ta đã có đôi rồi, chiếu chăn đâu ấm bằng người tình chung”?