Ghi chú về quần đảo Hoàng Sa trên các bản đồ

Hội Địa lí Quốc gia Mĩ (NGS)
thông báo sửa sai

Như chúng tôi đã đưa tìn trong tháng 3, nhiều người Việt Nam (ở ngoài nước và trong nước) đã lên tiếng yêu cầu Hội địa lí quốc gia (National Geographic Society / NGS) sửa đổi ghi chú sai lầm và thiên vị về tên gọi quần đảo Hoàng Sa trên ấn bản và bản đồ trực tuyến của GPS.  Thật vậy (xem hình bên), trên bản đồ châu Á của GPS, quần đảo này được ghi chú như sau (bên phải) :

Xisha Qundao
(Paracel Is)
Administered by China
(claimed by Vietnam)

tức là : Tây sa Quần đảo (Paracel Is) do Trung Quốc quản trị (Việt Nam đòi chủ quyền)

còn trên bản đồ thé giới (bên trái), NGS ghi :

Xisha Qundao
(Paracel Is)
China

tức là : Tây sa Quần đảo (Paracel Is) Trung Quốc

Phản ứng ban đầu của NGS khẳng định lập trường "trước sau như một" trong suốt 122 năm lịch sử của hội là "phi chính trị", "quyết định độc lập" trên "cơ sở nghiên cứu khách quan" và "tình trạng thực tế", không có mục đích "giải quyết" hay "đứng về một phía" trong những tranh chấp về lãnh thổ hay địa danh. Đồng thời, NGS viện dẫn lí do thiếu chỗ trên những bản đồ tỉ lệ xích thấp (như bản đồ thế giới) họ không thể để đầy đủ các thông tin. Cuối cùng, NGS thừa nhận điều này có thể gây ra ngộ nhận : "Chúng tôi đã rà lại tình hình một cách kĩ lưỡng và nhận thấy chỉ để tên gọi quần đảo theo cách của Trung Quốc và chua thêm từ "Trung Quốc" trong ngoặc đơn mà không giải thích gì thêm có thể gây ra ngộ nhận và bị suy diễn sai lạc. Trong tương lai, chúng tôi sẽ : hoặc là chú giải bổ sung như đã làm trên các bản đồ khác của chúng tôi, hoặc là bỏ hẳn những tên gọi (đơn phương)".

Dư luận Việt Nam đã ghi nhận thiện chí của NGS trong thông báo này, đồng thời yêu cầu NGS có biện pháp cụ thể và dứt khoát hơn. Ngày 25.3, NGS đã cập nhật hoá tuyên bố báo chí như sau (bản dịch của Diễn Đàn) :

CẬP NHẬT, 25 tháng Ba 2010 :

Mới đây, Uỷ ban chính sách bản đồ của Hội Địa lí Quốc gia đã họp để bàn thảo kĩ hơn về vấn đề này. Căn cứ vào những thông tin và công trình nghiên cứu tốt nhất hiện có, Uỷ ban chính sách bản đồ, trong tinh thần độc lập, đã đi tới những phán quyết về việc thay đổi, minh chính hay sửa sai từ nay về sau.

Quy ước gọi tên về Quần đảo Paracel trên các bản đồ của NGS từ nay được xác định như sau :

* Các bản đồ thế giới (tỉ lệ xích thấp) : chỉ dùng tên gọi thông dụng là Paracel Islands ; không chua thêm chủ quyền thuộc về nước nào

* Các bản đồ tỉ lệ xích cao hơn (bản đồ khu vực, lục địa, vùng) : dùng tên gọi quy ước Paracel Islands và chua thêm : "Trung Quốc chiếm đóng từ năm 1974, gọi tên là Tây sa Quần đảo ; Việt Nam khẳng định chủ quyền và gọi tên là Hoàng Sa".