Thư đạo diễn Trần Văn Thuỷ

Lại nói "chuyện tử tế"

LTS. Mới đây, nhân chuyện Thủ tướng nói với mình và các đồng sự sắp về hưu "ráng sống như chương trình “sống tử tế” bên truyền hình đang làm, làm người tử tế", chúng tôi đã giới thiệu lại (trong mục « Thấy trên mạng ») phim Chuyện tử tế của đạo diễn Trần Văn Thuỷ có trên Youtube. Được người quen cho biết thông tin này, đạo diễn Trần Văn Thuỷ viết cho chúng tôi vài dòng tâm sự dưới đây, xin trân trọng giới thiệu với bạn đọc.

Cũng vui và cũng thật là buồn, trên 30 năm sau người ta nhắc đến CHUYỆN TỬ TẾ ngày càng nhiều hơn các anh chị ạ !

Thế hệ con cháu chúng ta, khi tôi làm bộ phim này, các cháu chưa ra đời thì ồ à, « comment » không ngớt.

Đơn giản thôi, chỉ vì xã hội ngày nay tệ hại hơn 30 năm trước rất, rất nhiều, không kể xiết. Cứ cái đà này thì Việt Nam sẽ đi về đâu ?

Thời gian qua ở Hà Nội, Nam Định, Đà Nẵng, Hội An… đã tổ chức hàng chục buổi kỷ niệm 30 năm ra đời Chuyện Tử Tế, rất đông người từ xa tớí tham dự một sinh hoạt tự phát chưa từng có trước đó với văn học nghệ thuật Việt Nam.

Người ta tìm đến không phải vì Nghệ thuật, không phải vì Tác giả, Tác phẩm, mà vì CUỘC ĐỜI. Lẽ ra người ta có thể ngồi nhà, trước computer, gõ 3 cái để xem, tội gì phải lặn lội, chen chúc trong những hội trường, rạp chiếu phim chật cứng người cho khổ.

Sắp tới, cuối tháng 4, đầu tháng 5 này sẽ tiếp tục chiếu lại phim CHUYỆN TỬ TẾ và giao lưu ở một số nơi khác chỉ vì cái câu ngẫu hứng của ông Ba Dũng. Vui thật ! Ông Ba Dũng mất chưa đầy 10 giây nói câu đó thì ngay lập tức được nhiều người khen, cổ xuý, cảm kích đến rơi lệ. Còn tôi mất hơn 30 năm « lên bờ xuống ruộng » vì CHUYỆN TỬ TẾ thì vẫn là nói vụng trong xó bếp và vẫn nơm nớp bị ăn đòn. Tủi thân cho cái kiếp « văn nô » của tôi quá !

Các cụ ngày xưa nói « Miệng nhà quan có gang có thép » thực chẳng sai tý nào.

Theo tôi, nếu còn chút liêm sỉ, tất cả những người có chức quyền ở đất nước này nên ý thức, nên TUYÊN THỆ điều đó khi họ bắt đầu nhậm chức chứ không phải khi chuẩn bị về hưu.

Nếu không bắt đầu từ những CON NGƯỜI TỬ TẾ cụ thể thì sẽ không có bất kỳ một mục đích nào, chủ nghĩa nào cứu được xã hội này, đất nước này.

Ngay từ đầu phim tôi đã nói rằng : « … Từ rất xa xưa cha bác có dạy rằng : TỬ TẾ luôn có trong mỗi con người, mỗi nhà, mỗi dòng họ, mỗi dân tộc. Hãy bền bỉ đánh thức sự TỬ TẾ, đặt nó lên bàn thờ tổ tiên hay trên lễ đài của Quốc Gia, bởi thiếu nó, một cộng đồng, một dân tộc dù có những nỗ lực tột bậc và chí hướng cao xa đến mấy thì cũng chỉ là những điều vớ vẩn. Hãy hướng con trẻ và cả người lớn đầu tiên vào việc học làm người, NGƯỜI TỬ TẾ, trước khi mong muốn và chăn dắt họ thành những người có quyền hành, giỏi giang hoặc siêu phàm… ». Nhưng họ đã không nghe tôi mà còn đầy ải tôi và cái phim tội nghiệp của tôi.

Cái thân phận con người ở cái thể chế này chỉ là trâu ngựa.

Cám ơn Diễn Đàn, bạn bè và thân chúc an bình !

Hà Nội ngày 1 tháng 4 – ngày nói dối của toàn thế giới – năm 2016.

Trần Văn Thuỷ